1. همه پرسی با اینکه بسیاری از تحلیل گران تصور می کردند بازی بارزانی برای کسب قدرت بیشتر است برگزار شد بدون آنکه تهران، بغداد و آنکارا بخواهند مانع جدی برای برگزاری همه پرسی باشند. پارلمان عراق از روز قبل از همه پرسی نسبت به اقدامات سلبی علیه اربیل تصمیم گیری کرد. تهران و آنکارا نیز روز همه پرسی رزمایش هایی را در نوار مرزی اقلیم برگزار کردند. پیام های هشدار آمیز پایان یافتن توافق امنیتی اربیل - تهران هم در نزدیکی همه پرسی منتشر شد. این بدان معنا خواهد بود که اگر گروه های تروریستی همچون گذشته اربیل را در معرض تهدید قرار دهد، تهران هیچ واکنشی نشان نخواهد داد و اربیل در معرض سقوط قرار می گیرد.
 
2. طرف های غربی در ظاهر به طور رسمی همه پرسی را محکوم کردند اما در اخبار منتشر شده نشان می دهد چهره های آمریکایی معروفی در کنار بارزانی قرار گرفتند و به آنان مشورت سیاسی دادند. به نوعی نخست وزیر عراق بازی آمریکایی ها در مورد همه پرسی را خورد. العبادی تصور نمی کرد بارزانی چنین ریسکی را بپذیرد و از طرفی آمریکایی ها این چنین او را در پشت پرده دور بزنند. البته این موضوع به ضرر حیدرالعبادی تمام خواهد شد و نخست وزیر عراق در پیشگاه ملت عراق به عنوان یک عنصر ضعیف معرفی می شود و احتمالا هم پیمانان او در انتخابات 2018 با چالش مقبولیت اجتماعی مواجه شوند.

3.  سوال اینجاست دستاوردهای همه پرسی در چه بعدی بر سه کشور منطقه و عراق تاثیر خواهد گذاشت:  


 الف)اقلیم کاملا منطقه ای خود مختار بود. از نیروهای نظامی گرفته تا نهادهای برساخته ادرای همه در اقلیم تا به امروز مستقل بودند و اساسا همه پرسی دستاوردی مهم برای اقلیم از منظر ساختار قدرت ایجاد نکرد. برای همین  بغداد از منظر قدرت سیاسی و اداری چیزی را در اربیل از دست نداد و اینجاست که می توان دریافت چرا بغداد حساسیتی نظامی- امنیتی برای عدم برگزاری نشان نداده و تا به امروز بیش تر در رسانه علیه اربیل فریاد کشید تا در واقعیت کاری انجام دهد.

 ب) طبق اخبار و بررسی های موجود ف منطقه کرکوک منطقه مورد مناقشه بغداد و اربیل است و با حضور داعش در اطراف آن به طور حتم طرح ریزی عملیات ستاد فرماندهی ارتش عراق برای مقابله با داعش در مرحله آتی خواهد بود. کما اینکه حیدرالعبادی فرمانده کل قوا و دیگران فرماندهان ارتش عراق به این موضوع تصریح کردند. احتمالا باید شاهد حضور نظامی گسترده ارتش و حشدالشعبی در منطقه کرکوک باشیم و کرکوک منطقه بعدی عملیات ضد داعش است. و این بدان معناست که همه پرسی از منظر اقتصادی برای اربیل آورده ای نداشت و بارزانی کرکوک را از دست می دهد یا آنکه وی با ریسک بالا علیه ارتش و حشدالشعبی اعلام جنگ میکند که می تواند با پایان اقلیم منجر شود.

 ج) اربیل توان جدا سازی مرزی باعراق و سایر مناطق ایران، ترکیه و سوریه را ندارد. تنها دستاورد راهبردی همه پرسی جمع شدن قدرت رای دهندگان در پشت سرِ شخصی چون مسعود بارزانی است. وی تا به امروز مسئول حزب دمکراتیک کردستان بود اما با برگزاری این همه پرسی رقبایی چون فواد معصوم، جلال طالبانی،عمر سید علی و دیگر احزاب کردی را به کنار زد و برای خود تا ابد عنوان رهبری اکرادِ عراق را تضمین کرد. بارزانی چهار سال است تکیه بر کرسی غیر قانونی ریاست اقلیم زده و می بایست این کرسی را به حزب گوران تحویل میداد اما با این کار می تواند قدرت را در اربیل برای سالیان متمادی حفظ کند.

 در جمع بندی کارشناسان اندیشکده پیش ببینی می شود عراق تجزیه نمی گردد اما امتیاز خواهی بارزانی علیه بغداد افزایش می یابد. نه بغداد و نه اربیل آمادگی این جدا سازی را ندارد و بارزانی مطمئن است اگر دست به جدا سازی بزند حتما از سوی ایران و ترکیه با مشکلات عدیده ای مواجه می شود. ترکیه اعلام کرد همچون  سپر دفاعی فرات به عراق وارد شده و مانع از تشکیل کشور کردی می شود. از سوی دیگر ایران حتما به درخواست بغداد وارد عراق می گردد و همانند عملیات مستشاری ضد داعش، برای کمک به بغداد جهت جلوگیری از تجزیه یاری می رساند. حشد نیز همچون دیگر نیروهای ارتش به طور حتم وارد اقلیم می شود و در نهایت هر آنچه بارزانی در این چند ساله ساخت با فشار سخت و سرکوب مهار می گردد. اما این را نباید فراموش کرد، بارزانی دیگر تمام نخواهد شد. پیش از این احتمال کنار رفتن بارزانی از اقلیم بود، به طوری که اگر دولت جدید اقلیم تشکیل می شد، قدرت از بارزانی ها گرفته می شود و در دیگر احزاب کردی بروز می نمود .  با این همه پرسی کشورهای منطقه بایستی تا چند سال دیگر بارزانی را تحمل کنند و از بازیگری او در اقلیم استفاده نمایند.