سهیل کریمی، متولد سال 51 در شهریار است. در جوانی وارد حوزه ی مطبوعات مکتوب شد و بعد ها پایش به حوزه ی مستندسازی بحران باز شد. سهیل کریمی در سال 82 در عراق توسط نیروهای آمریکایی دستگیر و تحت شکنجه قرار گرفت. از وی مستندهای بسیاری به یادگار مانده است. کریمی سالهای اخیر بیشتر تولیدات خود را به حوزه ی مقاومت، گروه های فرهنگی بین المللی و پرونده ی هسته ای ایران اختصاص داده و اخیرا به ساخت مستند در داخل کشور روی آورده است. وی در عراق، لبنان، سوریه، افغانستان، پاکستان و بسیاری از کشورهای دیگر غرب آسیا سابقه ی ساخت مستند دارد و بی شک میتوان گفت کریمی از اولین مستندسازان بحران در مناطق غرب آسیاست. در اولین سلسله مصاحبه های «چرا فرهنگ*» به سراغ ایشان رفتیم و با کریمی به گفتگو نشستیم.

س: اخیرا فعالیت بین الملل به ویژه حوزه ی فرهنگی گسترش بسیاری داشته است، آیا میتوان گفت این حوزه الزامات خاصی دارد؟

کریمی: حقیقت این است که فرهنگ خود یک الزامات و سلایق خاصی دارد که میتواند در حوزه ی محلی تا بین المللی را در بر گیرد. کار فرهنگی الزامات خاص خودش را دارد، استاندارد و الفبای خودش را دارد ، اینکه گفته بشود ما میخواهیم کار فرهنگی کنیم و لزوما بین الملل یک مسئله است و یک محور و این محور در بستر تعریف می شود و این بستر چیزی جز فرهنگ نیست.

س: پس چرا ما در این بستر دچار مشکلات هستیم؟

کریمی: یکی از بزرگترین معظلات فرهنگ و تفاوت ما با جوامع و کشورهای دیگر که در حوزه فرهنگی فعالیت میکنند، عمدتا مدیران فرهنگی است که متاسفانه نه از فرهنگ و نه از هنر چیزی میدانند و نه از ژانرهای فرهنگی اطلاعات کافی دارند. به عبارت دیگر مدیریت فرهنگی میلنگند و جاگذاری و واگذاری درستی بر اساس تخصص در مدیریت ها صورت نگرفته است همین مسئله موجب شده تا معظلات فرهنگی و مهندسی فرهنگی کشور در حوزه های مختلف دچار چالش شود.

س: توصیه شما برای ورود به حوزه ی فرهنگی چیست؟

کریمی: ورود به حوزه فرهنگ بین المللی و فرهنگ بین الملل منوط به شناخت نیاز است. برای همین ابتدا باید در داخل کار قوی صورت گیرد. به طور مثال در مورد صدور انقلاب تبیینی که در داخل صورت میگیرد و تبیینی که در خارج از کشور انجام می شود متفاوت است و دوگانگی ای به وجود آورده است. بر همین اساس باید به نقطه ی مشترکی رسید و از متخصصین برای این موضوع استفاده کرد. آن کسی که برای فعالیت فرهنگی میخواهد در حوزه ی بین الملل کاری کند باید تجربه ی لازم را هم داشته باشد. شناخت دقیقی از جغرافیای فعالیت داشته باشد تا بتواند کار موثر انجام دهد.

س: اگر بخواهیم نماد فرهنگی خاصی را در حوزه ی فرهنگی به عنوان چهره ی جامع الاطراف نام ببریم کیست که به عنوان یک الگو معرفی شود؟

کریمی: حقیقت این است که در حوزه ی فرهنگی جامع الاطراف تر از سید مرتضی اوینی ندیدم. نگاه سید اساسا نگاه داخل کشور نبوده است. نگاه اقا مرتضی نگاه مقطعی و برهه ای از زمان نیز نبود. خیلی فراتر از این حرف ها است. ما شاهد هستیم ایشان بلافاصله پس از دفاع مقدس مجموعه ی سراب را تولید کرد و از تلویزیون هم پخش شد و خارج از کشور فعالیت میکند. در خیلی از موضوعات ایشان جلوتر از عصر خود بوده است. در حوزه ی اندیشه ایشان کاملا فرامیهنی و فراکشوری است. فلسفه ی فرهنگی و هنری اش کاملا خارج از کشور را در بر می گیرد. یک شخصیت جامع الاطراف را بخواهیم معرفی کنیم بهتر از سید مرتضی اوینی نداریم. شاید بتوان گفت مثلا در حوزه ی مستند محمد علی فارسی را نام برد. اما ایشان صرفا در حوزه ی مستند است. یا به طور مثال اقای نادر طالب زاده هم در حوزه ی رسانه است. ژانرهای دیگر فرهنگی را در بر بگیریم باید شخص اقا مرتضی اوینی است که همه حوزه ها را بر می گیرد. یا در حوزه ی نقاشی میتوان از اقای فرشچیان نام برد. اما همه اینها تک محور است. بهترین الگو اقا مرتضی اوینی است.

* چرا فرهنگ مجموعه مصاحبه، گزارش و یادداشت ها با افراد چهره و سرشناس حوزه ی سیاستگذاری فرهنگی در غرب آسیا است که توسط اندیشکده مطالعات جهان اسلام صورت گرفته است